Porównanie CMS-ów: czy WordPress nadal wygrywa?

WordPress – najczęściej wybierany CMS

WordPress to najpopularniejszy system zarządzania treścią na świecie. Jest on darmowy, open-source’owy i ma bardzo uniwersalne zastosowanie. Siłą WordPressa jest jego ekosystem z tysiącami wtyczek i motywów oraz ogromna baza specjalistów. Dla wielu projektów WordPress pozostaje najszybszą i najpraktyczniejszą drogą do stworzenia dobrze prosperującej strony.

Zarządzanie treścią i elastyczność

WordPress stawia na prostotę i intuicyjność edycji treści. Natywnym edytorem WordPressa jest Gutenberg, który wprowadził blokowy sposób budowy stron i wpisów, co zbliża WP do page-builderów, a jednocześnie udostępnia deweloperom API bloków.

Dla bardziej strukturalnych projektów WP oferuje:

• własne typy treści oraz taksonomie: pozwalają modelować złożone struktury danych,
• zaawansowane pola poprzez wtyczki typu Advanced Custom Fields: dają pełną kontrolę nad metadanymi i układem edycji treści,
• page buildery i motywy: szybkie budowanie stron przyspieszające wdrożenie.

Dzięki temu WordPress może być bardzo elastyczny, natomiast wymaga to zaprojektowania architektury treści ACF czy CPT oraz analizy przy doborze odpowiednich wtyczek.

Społeczność, bezpieczeństwo i pluginy

WordPress ma największą społeczność spośród wszystkich CMSów. Posiada on tysiące motywów i dziesiątki tysięcy wtyczek oraz rozbudowane fora. Dzięki temu w WordPressie znajdziemy większość wymagań biznesowych gotowych do szybkiego wdrożenia.

Core WordPressa jest regularnie aktualizowany i zespół bezpieczeństwa aktywnie reaguje na luki. Główne ryzyko to zewnętrzne wtyczki i motywy niskiej jakości, źle napisane rozszerzenia lub nieaktualne komponenty.

Pluginy WP to ogromne ułatwienie przy szybkiej realizacji wymagań biznesowych. We wtyczkach znajdziemy takie funkcjonalności jak SEO, cache, bezpieczeństwo, formularze, analityka, czaty czy e-commerce.

Szybkość wykonania strony oraz wydajność

WordPress pozwala bardzo szybko zrealizować działający serwis, szczególnie przy użyciu gotowych motywów i sprawdzonych wtyczek. Finalna wydajność jednak zależy od tych elementów:

• jakość motywu: czysty, dobrze napisany motyw poprawia wydajność strony,
• liczba i jakość wtyczek: każda dodana wtyczka to potencjalne zużycie dużej ilości zasobów,
• optymalizacja mediów: kompresja czy lazy-loading,
• konfiguracja cache: użycie Redisa czy cache’a obiektów.

Z dobrą konfiguracją WP może być bardzo szybki, natomiast wymaga to analizy wtyczek i rozwiązań jakie będą implementowane na stronie.

Koszty utrzymania

Core WordPressa jest darmowy, a koszty pojawiają się dopiero przy:

• płatnych motywach i wtyczkach,
• hostingu,
• pracach developerskich i utrzymaniu.

Koszty startowe postawienia strony są niskie, lecz przy rosnących wymaganiach takich jak e-commerce, utrzymanie może kosztować znacznie więcej.

Aktualizacje

WordPress ma mechanizmy automatycznych aktualizacji dla core, wtyczek, motywów oraz tłumaczeń. Regularne update’y poprawiają bezpieczeństwo i stabilność. Mimo to aktualizacje warto wdrażać w kontrolowany sposób:

• wykonywanie kopii zapasowych,
• sprawdzenie kompatybilności krytycznych wtyczek i motywu.

Kiedy warto wybrać WordPress?

• potrzebujesz szybkiego wdrożenia strony (blog, strona firmowa, landing page),
• chcesz szerokiego wyboru gotowych rozwiązań i integracji np. WooCommerce,
• zależy ci na dużej społeczności, dostępie developerów i ekosystemie pluginów,
• planujesz projekt, gdzie elastyczność modelu treści i szybkie iteracje są ważniejsze niż ścisła kontrola nad stosem technologicznym.

Joomla – modularny CMS z naciskiem na kontrolę i uprawnienia

Joomla to darmowy, open soruce’owy CMS, który wyewoluował z Mambo. Jest projektowany z myślą o serwisach bardziej modułowych niż typowy blog. Daje dużo natywnych narzędzi do budowy struktur treści, zarządzania użytkownikami i tworzenia komponentów funkcjonalnych. Dla projektów wymagających rozbudowanej logiki i wielozadaniowego panelu Joomla jest bardzo rozsądnym wyborem.

Zarządzanie treścią i elastyczność

Joomla w podstawie posiada bardzo dobry system zarządzania treścią:

• artykuły i kategorie jako podstawowy model publikacji z możliwością wielopoziomowej organizacji,
• zaawansowane pola i grupy pól: custom fields’y dodawane bezpośrednio w panelu,
• moduły, komponenty i pluginy: modularna architektura pozwala rozdzielić drobne widżety od większych komponentów,
• system menu i szablonów: rozbudowane możliwości konfiguracji menu i przypisywania pozycji modułów do konkretnych widoków.

Framework zapewnia dużo więcej natywnych rozwiązań niż WordPress co wiąże się z mniejszą ilością zainstalowanych rozszerzeń.

Użytkownicy i dostęp

Jedną z najmocniejszych stron tego CMSa jest system kontroli dostępu. Joomla dostarcza rozbudowany i jednocześnie przejrzysty system zarządzania użytkownikami i uprawnieniami.

• hierarchie ról i grup użytkowników: łatwe grupowanie użytkowników według przypisanej funkcji,
• poziomy dostępu: definiują, które treści są widoczne dla których grup wraz z możliwością tworzenia niestandardowych poziomów,
• szczegółowe uprawnienia: kontrola praw na poziomie komponentów, menu, modułów i pojedynczych artykułów,
• logi i audyt: mechanizmy zapisu działań użytkowników,
• funkcje pomocnicze: masowe wysyłki maili do użytkowników, notatki do profili, ograniczenia prywatności czy mechanizmy blokowania kont.

Rozszerzenia i społeczność

Ekosystem Joomli obejmuje setki rozszerzeń w różnych kategoriach: komponenty, moduły, pluginy, szablony czy paczki językowe. Są to setki rozwiązań gotowych do dodania, od prostych modułów takich jak slider’y, aż po rozbudowane rozszerzenia wspierające SEO, analitykę czy e-commerce. Joomla wciąż jest rozwijana i otrzymuje regularne aktualizacje, jednak w porównaniu z ekosystemem WordPressa projekt jest mniej aktywny, a jej społeczność i udziały na rynku są małe.

Bezpieczeństwo

Framework Joomli jest aktywnie rozwijany, wydawane są aktualizacje zabezpieczeń i poprawki błędów. W podstawie ten CMS ma sporo wbudowanych funkcjonalności poprawiających bezpieczeństwo strony.

• dwuskładnikowe uwierzytelnianie (2FA),
• miernik siły haseł,
• mechanizmy audytu i logowania,
• wbudowany filtr antyspamowy.

Jednak podobnie jak w WordPressie, poziom bezpieczeństwa strony w dużym stopniu zależy od jakości i aktualności zainstalowanych rozszerzeń, uprawnień plików oraz środowiska hostingowego. Regularne aktualizacje core i dodatków są kluczowe.

Wydajność i cache

Joomla posiada mechanizmy cache oraz dobre wsparcie dla CDN. Dostępne są rozszerzenia do:

• minifikacji i łączenia zasobów,
• lazy-loadingu obrazów,
• integracji z Redis czy OPCache.

Prędkość strony tak jak bezpieczeństwo w głównej mierze zależy od zainstalowanych rozszerzeń oraz ich jakości. Wydajność Joomli może być porównywalna z WordPressem w podobnej konfiguracji.

Koszty utrzymania

Joomla jest darmowa, ale koszty pojawiają się przy:

• zakupie płatnych rozszerzeń i profesjonalnych szablonów,
• hostingu,
• pracach rozwojowych i utrzymaniu.

W zależności od zakresu projektu całkowity koszt może być niższy lub porównywalny do innych CMSów. Duże, specjalistyczne komponenty zwykle wymagają więcej pracy po stronie developera.

Kiedy warto wybrać Joomle?

• potrzebujesz złożonej struktury treści i rozbudowanych typów pól od początku projektu,
• zależy Tobie na silnej kontroli uprawnień i rozbudowanym ACL,
• chcesz funkcji wielojęzyczności i zaawansowanych komponentów dostępnych od ręki w systemie,
• planujesz serwis, gdzie modułowość Joomli da przewagę.

Drupal – CMS dla dużych i wymagających projektów

Drupal to dojrzały, modularny system zarządzania treścią. Jest on idealnym wyborem tam, gdzie potrzebna jest złożona logika treści, rozbudowane reguły dostępu i skalowalność. W przeciwieństwie do rozwiązań plug and play, Drupal stawia na model danych i bogaty zestaw narzędzi dla deweloperów.

Zarządzanie treścią i elastyczność

Drupal buduje wszystko wokół entities i pól, które można przypisać do każdego typu obiektu. To podejście daje możliwość tworzenia bardzo złożonych relacji między danymi. Do najważniejszych narzędzi tego CMSa należą:

• Custom Content Types i Field API: definiowanie schematu danych na poziomie CMSa, pola traktowane są jako pierwszorzędne obiekty,
• Views – budowanie list, tabel czy siatek bez użycia kodu,
• Layout Builder – wizualne komponowanie stron i szablonów przy użyciu drag & drop. Umożliwia tworzenie stron bez edycji kodu.

Te elementy sprawiają, że Drupal jest wybierany tam, gdzie model treści jest sercem produktu, a nie jego dodatkiem.

Użytkownicy i dostęp

System ról i uprawnień w Drupalu jest bardzo rozbudowany i elastyczny: możesz tworzyć wiele ról, przypisywać im szczegółowe uprawnienia, kontrolować dostęp na poziomie poszczególnych elementów. Dla projektów wymagających precyzyjnej kontroli dostępu Drupal daje więcej gotowych narzędzi w core i w modułach niż wiele innych CMSów.

Rozszerzenia i społeczność

Ecosystem Drupala obejmuje tysiące modułów i motywów. Od modułów integracyjnych, przez moduły workflow, po rozbudowane moduły e-commerce czy integrację z systemami zewnętrznymi. Dużą zaletą jest to, że wiele potrzebnych funkcji jest dostępnych w core lub jako dobrze utrzymane, popularne moduły. Społeczność Drupala jest mniejsza niż WordPressa, ale bardzo techniczna i skupiona na stabilnych oraz profesjonalnych rozwiązaniach.

Bezpieczeństwo

Drupal dostarcza rozbudowany zestaw mechanizmów i praktyk, które przy właściwej konfiguracji i utrzymaniu pozwalają zbudować bardzo bezpieczny serwis. Został on zaprojektowany z myślą o dużym poziomie bezpieczeństwa.

Funkcjonalności jakie oferuje Drupal w core:

• kontrola dostępu oparta na rolach,
• szyfrowanie danych,
• ochrona przed CSRF,
• wykrywanie ataków brute-force,
• walidacja i sanityzacja danych,
• zespół bezpieczeństwa i informacje o podatnościach,
• ciągłe i automatyczne aktualizacje,
• API wspierające bezpieczne programowanie,
• zarządzanie sesjami i ciasteczka,
• raportowanie i logowanie,
• dwuskładnikowe uwierzytelnianie,
• ochrona przed botami.

Dzięki temu Drupal jest powszechnie stosowany tam, gdzie bezpieczeństwo i zgodność są priorytetem. Regularne aktualizacje, audyty modułów i dobry hosting to fundament bezpiecznego wdrożenia.

Koszty utrzymania

Core Drupala tak jak w przypadku WordPressa i Joomli jest darmowy. Koszty pojawiają się przy płatnych modułach i motywach oraz hostingu. Koszt projektu jest mocno zależny od jego potrzeb.

Aktualizacje

Aktualizacje Drupala dzielą się na kilka typów: 

• łatki,
• poprawki błędów,
• aktualizacje bezpieczeństwa, 
• minor update’y, 
• major update’y.

Są one zarządzane inaczej niż w wielu CMSach. Najbardziej powszechną metodą jest zarządzanie i update projektu przez Composer. Przy takim podejściu aktualizacje są powtarzalne, kontrolowalne i zgodne z zasadami wersjonowania. Composer ułatwia też integrację z CI/CD i automatyzacją wdrożeń.

Wydajność

Core Drupala oferuje takie mechanizmy jak:

• cache stron,
• dynamiczny cache,
• cache bloków.

Drupal dobrze integruje się z CDN oraz serwerowymi rozwiązaniami cache takimi jak Redis. Dzięki temu przy poprawnej konfiguracji i optymalizacji Drupal skalowalnie obsłuży bardzo duży ruch.

Kiedy warto wybrać Drupala

• projekt wymaga zaawansowanego modelu treści i złożonych relacji między danymi,
• potrzebujesz precyzyjnej kontroli uprawnień i workflow,
• planujesz rozbudowany serwis wielojęzyczny,
• projekt ma wysokie wymagania bezpieczeństwa i skalowalności,
• chcesz backendu, który może działać headless i obsłużyć wiele aplikacji.

Webflow – wizualny builder dla szybkiego frontendu

Webflow to platforma wizualnego tworzenia stron. Strony projektu tworzy się w Designerze. Jest to system drag & drop bloków z ustawieniami CSS. Edycja treści czy system CMS, gdzie jest możliwość tworzenia kolekcji to też miejsca gdzie nie używamy w ogóle kodu do stworzenia strony.

Co oferuje Webflow?

• designer: wizualny edytor strony z kontrolą nad box-modelem, gridem, flexboxem czy klasami. Rozwiązanie bardzo podobne do Figmy pod względem stylowania elementów na stronie,
• CMS (Kolekcje): strukturyzowane bazy treści takie jak kolekcje, pola i szablony dla dynamicznych stron,
• animacje: wizualny builder animacji i interakcji ze złożonymi efektami bez ręcznego pisania kodu JavaScript,
• hosting i publikacja: hosting Webflow z jego globalnym CDN daje możliwość publishu strony jednym kliknięciem.

Szybkość wykonania strony

Webflow pozwala bardzo szybko przejść od projektu do gotowej, opublikowanej strony. Tryb Designer, gotowe szablony i kolekcje ułatwiają tworzenie bez angażowania dużego zespołu developerskiego. Dla prostych stron marketingowych czy landingów czas produkcji strony będzie krótszy niż w klasycznym CMSie w którym piszemy kod.

Społeczność i bezpieczeństwo

Webflow ma aktywną społeczność projektantów i marketplace z template’ami. Bezpieczeństwo platformy jest zarządzane centralnie przez Webflow. Dla firm wymagających certyfikatów dostępne są raporty i Trust Center. Jest to mniejsze obciążenie dla zespołów, jednak jest to też pewnego rodzaju blokada w zakresie zarządzania infrastrukturą.

Dodatkowe pluginy

Webflow nie działa jak WordPressowy katalog wtyczek, ale oferuje marketplace z komponentami czy integracje przez Zapiera czy Integrately. 

Koszty

Webflow posiada podstawowe plany Starter, Basic, CMS oraz Business. Dla sklepów Ecommerce ma on oddzielne plany Standard, Plus i Advanced. Startowy plan jest darmowy, plany dla zwykłych stron zaczynają się od 14$ a kończą na 40$ za miesiąc. Plany dla Ecommerce to koszt od 29$ do 212$ za miesiąc. Webflow oferuje też rozszerzenia do stron takie jak optymalizacja (299$/miesiąc) czy analityka (9$/miesiąc).

Aktualizacje

Platformowe aktualizacje Webflow takie jak funkcje, zabezpieczenia czy hostingowe poprawki są zarządzane przez Webflow i wdrażane centralnie. Użytkownicy korzystający z hostingu Webflow otrzymują zmiany bez konieczności ręcznych migracji. Ułatwia to utrzymanie strony. Dla zespołów, które eksportują kod i hostują go samodzielnie, odpowiedzialność za aktualizacje bibliotek i serwera spoczywa na nich.

Wydajność

Webflow oferuje hosting z globalnym CDN oraz limity bandwidth, co daje dobrą wydajność już na sam start. Dobrą praktyką jest optymalizacja obrazów czy użycie lazy-loadingu dla utrzymania szybkości ładowania. Gdy hostujemy stronę Webflow na własnym serwerze to on jest najbardziej odpowiedzialny za wydajność strony.

Kiedy warto wybrać Webflow?

• landing page, strona marketingowa: gdy ważny jest design i szybkie tempo iteracji. Designer może samodzielnie wdrożyć stronę i opublikować ją bez czekania na backend,
• strony firmowe, portfolio: webflow oferuje prostotę CMS i dopracowany frontend,
• projekty z mocnym akcentem UX/UI i animacjami: webflow daje rozbudowane narzędzia do animacji bez konieczności pisania JS,
• projekty, gdzie utrzymanie ma być bezobsługowe: hosting, SSL i aktualizacje po stronie platformy zmniejszają obciążenie operacyjne zespołu.

Przykłady projektów – który CMS użyć?

Blog osobisty, portfolio, strona firmowa czy landing page to strony wymagające prostej struktury treści, niskich kosztów i wygodnego edytora dla nietechnicznego użytkownika. Moją rekomendacją jest WordPress oraz Webflow. WordPress zapewnia szybkie wdrożenie, ogromną ilość motywów i wtyczek oraz prosty edytor. Webflow daje pełną kontrolę nad wyglądem i publikacją bez zaangażowania developera.

Sklep e-commerce potrzebuje funkcjonalności płatności, zarządzania zamówieniami oraz SEO wraz z przejrzystą strukturą panelu admina dla administratorów sklepu. WordPress wraz z wtyczką WooCommerce jest najlepszym rozwiązaniem dla takiego projektu. Jest on elastyczny, ma bogatą ilość rozszerzeń dla zarządzania sklepem. Liczne integrację z popularnymi usługami, takimi jak InPost czy PayU, sprawiają, że obsługa i rozwój sklepu w WooCommerce stają się szybkie i bezproblemowe.

Serwis informacyjny i portal medialny posiadają dużo treści gdzie idealnie nada się WordPress lub Drupal. Te CMSy posiadają silne narzędzia czy redakcyjny workflow. WordPress ma świetne narzędzia publikacji, ekosystem wtyczek do reklamy i łatwe zarządzanie redakcją. Drupal daje przewagę, gdy potrzebujesz złożonych relacji treści i bardziej rozbudowanego systemu.

Wielojęzyczny serwis korporacyjny kładzie nacisk na szczegółowe role i uprawnienia, wersjonowanie treści, audyt i logowanie operacji. Idealnie nadaje się tutaj Drupal lub Joomla. Mają one rozbudowaną obsługę wielojęzyczności oraz kontrolę dostępu. Drupal jest często wybierany w projektach korporacyjnych ze względu na elastyczność modelu danych i mocne narzędzia do zarządzania użytkownikami. Joomla ma prostszy interfejs, a jednocześnie solidne funkcje ACL.

Dla stron z wysokimi wymogami bezpieczeństwa najlepszym wyborem będzie Drupal. Oferuje on najwięcej narzędzi i elastyczności do budowy bezpiecznych i kontrolowanych systemów. W podstawie ma mechanizmy do definiowania ról i praw dostępu na każdym poziomie (typy treści, pola, operacje) czy wsparcie dla 2FA i polityki haseł wraz z silną integracją z systemami uwierzytelniania.