Typografia – pojęcia warte zapamiętania

Zacznijmy od tego, czym jest typografia? Ogólnie ujmując, to szereg zasad związanych z liternictwem, na które składa się m.in. rodzaj  i stopień pisma, kształt liter, ich wielkość, rozmieszczenie wierszy w kolumnie, interlinia, kerning i inne cechy typograficzne. Typografia dotyczy nadawania formy tekstowi zarówno w projektach graficznych drukowanych, jak i tych wykorzystywanych w cyfrowej technologii. Poniżej prezentujemy zbiór kilkunastu terminów oraz błędów typograficznych, z którymi spotykamy się na co dzień, a niekoniecznie znamy ich nazewnictwo.

CZCIONKA – metalowy nośnik pojedynczych znaków pisma drukarskiego.

FONT – cyfrowy zapis kroju pisma, opisujący jego właściwości. Font umożliwia wyświetlenie kroju na nośnikach elektronicznych, jak monitor, smartfon itd.

KRÓJ PISMA – unikalny wygląd rodziny znaków pisma o wspólnych charakterystycznych cechach, jak kształt, rytm, proporcje. Przykładowe kroje: Arial, Raleway, Times New Roman.

MAJUSKUŁY (WERSALIKI) – wielkie litery alfabetu.

MINUSKUŁA – litera tekstowa, mała litera alfabetu.

KAPITALIKI – czcionka o wyglądzie wielkich liter, lecz o wielkości i grubości liter małych, bez wydłużeń górnych i dolnych.

KERNING – regulowanie światła pomiędzy literami poprzez zmianę odległości między nimi. Wyróżniamy kerning ujemny i dodatni. Najczęściej stosujemy kerning ujemny, czyli dosuwanie do siebie znaków. Kerning szczególnie wykorzystywany jest podczas projektowania logotypów.

TRACKING – równomierne odsuwanie bądź przybliżanie do siebie znaków.

AKAPIT – jednostka logiczna dłuższego tekstu, wcięcie tekstu na początku myśli. Warto pamiętać, gdy zdecydujemy się na zastosowanie wcięcia akapitowego, nie używamy już wtedy odstępu między akapitowego.

JUSTOWANIE – wyrównywanie położenia wierszy tekstu. Tekst można wyrównać do jednej ze stron (lewej lub prawej) albo obydwu marginesów.

LINIA BAZOWA – pozioma linia, stanowiąca podstawę ułożenia tekstu, na której opierają się majuskuły i minuskuły bez wydłużeń dolnych.

REGISTER – rozmieszczenie wierszy kolumn tak, aby były na tej samej wysokości, na tej samej stronie lub dwóch sąsiednich.

WDOWA – błąd w składzie tekstu, polegający na pozostawieniu na końcu akapitu lub łamu zwykle jednego krótkiego słowa lub końcówki przenoszonego słowa.

SZEWC – błąd w składzie tekstu, polegający na pozostawieniu na końcu strony jednego krótkiego słowa lub końcówki przenoszonego słowa.

BĘKART – błąd w składzie tekstu, pozostawienie na początku łamu lub strony niepełnego wiersza akapitu, krótkiego słowa.

SIEROTKA – wiszący spójnik,  samotny znak, zazwyczaj spójnik na końcu wersu.